ÇOCUKLARIN 3-4 YAŞ VE 3-5 YAŞ ARASI GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
Makalemize başlarken 3-4 yaş arası yani otuz altı ve kırk sekiz ay arası çocuklarda hangi gelişim alanları var ve biz bu çocuklardan bu alanlarda neler bekliyoruz bunları inceleyelim ve hemen maddelerle başlayalım.
Çocuklar üzerinde incelediğimiz ve gözlemlediğimiz beş gelişim alanımız var bunlar ;
a-) Bilişsel gelişim
b-) Sosyal duygusal gelişim
c-) Dil gelişimi
d-) Motor becerileri gelişimi
e-) Öz bakım becerilerinin gelişimi
Öncelikle a-) bilişsel gelişim ile başlayalım: 3-4 yaş arası çocuklarda ne türlü bilişsel gelişimler var hangi kazanımlar var inceleyelim;
ilk maddemiz bir ‘ den on’ a kadar sayar bu maddeyle birlikte şunu belirtmek istiyorum çocuklarınız ile ilgili bu maddeleri okurken hazır bulunuşluk düzeylerini unutmayalım lütfen yani bu ne demek daha önce bir kuruma (
özel kreş ve anaokulu ) gitti mi? Siz evde sayılarla ilgili yada herhangi bir konuyla ilgili bir destek sağladınız mı ? Bunları öğrettiniz mi ? Bunları göz ardı etmemek çok önemli.
3-4 yaş aralığındaki çocuklardan 1’den 10’a kadar artık çünkü 1’den 5’e kadardı bu zamana kadar 3 yaşından sonra da artık 1’den 10’a kadar sayıları ritmik bir şekilde sayabilmesini bekliyoruz ama bu kesinlikle ezbere değil yani 4’ten sonra neyin geleceğini 6’dan önce hangi rakamın olduğunu biliyor olması öğrendiği anlamına gelir.
Ana okullarında veya
özel kreşler’de dönem sonlarında onlara karneler veriyoruz ve o karnelerde şu ifadeler yer alıyor . 1’den 10’a kadar sayabilir veya 1’den 10’a kadar sayması desteklenmelidir gibi yani o gelişim raporlarında bir geri dönüş sağlanır peki bu ne demek? Evde ’de bu konuyla ilgili destek verin yani sayılarla ilgili örnekler verin ve etkinlikler uygulayabilirsiniz demek.
Bilişsel gelişim ile ilgili bir diğer maddemiz istenilen sayı kadar nesneyi getirebilme yani bu 10 tane kalemin içerisinden bana 4 tane kalem getirebilir misin diye bir yönerge verdiğinizde 4 kalemi de size getirebiliyor olması yine bu dönemden beklediğimiz bir kazanımdır. Şunu da unutmamak gerekir küçük yaş gruplarında ocak ayında doğan bir çocukla mart ayında doğan çocuğun gelişim özellikleri aynı değil bu konuda lütfen çocuklarınızı kesinlikle karşılatır mayın her çocuk farklı , her çocuk özel ve bireyseldir o nedenle kendi çocuğunuzun durumunu göz önünde bulundurarak bunları incelemenizi istiyorum maddeler arasında yer alan kazanımları çocuk 3 yaşında anaokulun ‘ a başladığında yada özel kreş ‘ e başladığında 2 ay içerisinde de öğrenebilir 4 yaşının sonlarına doğru da öğrenebilir burada önemli olan nokta dediğim gibi çocukların gelişim düzeyleri.
Bir diğer madde birebir eşleştirmeler yapabilir 3 yaşına kadar aldığınız oyuncaklarda oyunlarda kitaplarda genellikle bu eşleştirmelerle karşılaşırsınız çok sık gördüğümüz bir durum o yüzden çocuk eşleştirmeyle ilgili zaten bir hazır bulunuşluluğu var bunun üzerine ne katıyoruz eşleştirmenin çeşitleri birebir eşleştirme okul döneminde de yine bu eşleştirmeyi geliştirerek daha zor etkinlikleri bile yapabilecek konuma getiriyoruz bu kazanımla birlikte yine bu yaş grubunda renkleri tanıyor olması çok önemli renkleri tanır ve renk eşleştirmeleri yapabilir gibi bir maddemiz var bu konuyla da alakalı evde de mutlaka okul yaşantısına başladıktan sonra da evde ’de desteklemenizi tavsiye ediyoruz.
Bir diğer maddemiz 2 nesneli örüntüler yapabilir; Örüntü ne demek? Birbirini tekrar eden nesneler demek yani kırmızı araba,mavi araba , mavi araba’dan sonra hangi renk araba gelir gibi örüntüde kırmızıyı söyleyebiliyor olması.
Büyük ve basit yapbozları rahatlıkla yapabiliyor olması ; Yine bu dönemin özelliklerinden Büyük ve basit yapbozları tamamlamasını bekliyoruz aynı zamanda bir resim ve ya fotoğraf gösterdiğinizde oradaki nesnenin ne olduğunu söyleyebilmesini bekliyoruz bu dönemde.
3-4 Yaş arası çocukların motor gelişimleri;
Çift ayak üzerinde yerinde zıplar ve tek ayak üzerinde sıçrar gibi iki maddemiz var.Bununla ilgili anaokullarında ve kreşlerde beden eğitimi derslerinde jimnastik derslerinde zaten uygulamalı bir şekilde yapılıyor ve bu alanda çocukların gelişimi destekleniyor ama evde ne yapabilirsiniz?
Duvara yapıştırdığınız stickerlardan atlayarak ,zıplayarak o stickerları alma oyunu gibi oyun oynatabilirsiniz böylece çift ayak üzerinde biraz öne bazen geriye atlamaları da bu şekilde gelişecektir.
Sıvıları kaptan kapa boşaltabilir; Bu maddedeki önemli nokta el,göz koordinasyonunu sağlayabiliyor mu ? Bununla ilgili zaten 3 yaşına gelmeden önce topları başka kaptan başka kapa yerleştirme gibi daha büyük nesneli oyuncakları kaptan kaba yerleştirmek gibi etkinlikler zaten yaptıysa bununla ilgili bir hazır bulunuşluluğu varsa bunu rahatlıkla yapabilecek konuma gelecektir.El,göz koordinasyonu demişken basit şekilleri kesebilir diye bir başka maddemiz var bununla alakalı tabi evde de bir çalışma yapabilirsiniz ama önemli olan nokta kesinlikle mükemmel bir kesme beklemiyoruz.
